Velsenaren ontwikkelen zich naar vermogen, doen actief mee in de samenleving en ontplooien zich optimaal.

In het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) zijn op landelijk niveau afspraken gemaakt om het preventief gezondheidsbeleid te versterken. De afspraken vormen de randvoorwaarden voor een integraal gezondheidsbeleid van gemeenten. De afspraken uit het GALA richten zich op het doorgaan met lopende activiteiten, zoals de projecten uit het lokale sport- en preventieakkoord. En het starten van nieuwe thema's op het gebied van gezondheid. We werken aan een integraal plan van aanpak voor de periode 2024-2026. Hierin is aandacht voor de doelen in het GALA, de verbinding met de lokale aanpak in het sociale en fysieke domein en samenwerkingsafspraken met partners. Zo bouwen we aan een aanpak voor preventie, gezondheid en sociale basis.

In het najaar van 2022 ondertekenden het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en een groot aantal partijen uit zorg, ondersteuning en welzijn het Integraal Zorgakkoord (IZA). Het doel van het IZA is het toegankelijk en betaalbaar houden van de zorg. In het IZA staan afspraken over het versterken van de samenwerking tussen het gemeentelijk sociaal domein en de 1e lijnszorg (wijk/buurtzorg, huisartsen en lichte vormen van GGZ). Daarnaast zijn afspraken gemaakt om domein overstijgend werken – tussen verzekerde zorg, langdurige zorg, maatschappelijke zorg en ondersteuning en jeugdzorg – makkelijker en financiering mogelijk te maken.
Vanaf 2024 werken gemeenten en zorgpartijen in de regio Zuid-Kennemerland en IJmond samen om de afspraken in het IZA te realiseren. De uitwerking van de afspraken gebeurt op basis van regionale IZA-middelen, een regiobeeld en -plan.

De Hervormingsagenda Jeugd bevat een pakket aan landelijke maatregelen om de jeugdzorg te verbeteren en betaalbaar te krijgen. Veel van deze maatregelen komen overeen met het beleid zoals dat in de afgelopen jaren in de jeugdhulpregio voerden, een aantal zaken vraagt aanscherping van huidige regelingen en voorzieningen.

We investeren in ontmoeting in de wijk. Welzijnswerkers van Welzijn Velsen gaan de wijk in en ondersteunen inwoners in het zelf organiseren van ontmoetingsactiviteiten. We betalen dit deels met een subsidie van de Provincie Noord-Holland.

Velsen gelooft in preventie: het voorkomen van gezondheidsproblemen en bevorderen van een gezonde leefstijl. In verschillende onderwerpen het raadsprogramma en het college uitvoeringsprogramma is de meerwaarde van preventief werken benoemd. De opgaven werken we met uitvoeringsorganisaties en inwoners uit en we ontwikkelen een werkwijze om de effecten te meten.

Eind 2022 startten we met 1 centrale toegang tot maatschappelijke ondersteuning: het Contactpunt Sociaal Wijkteam Velsen. In 2024 bekijken we de mogelijkheid om ook een fysiek inlooppunt van het Contactpunt te organiseren in de multifunctionele accommodatie (MFA) in Velserbroek. Daarnaast zetten we in op meer naamsbekendheid en vindbaarheid van het Contactpunt.

Sluis 751 is een toegankelijke plek in IJmuiden waar maatschappelijke organisaties samenwerken om inwoners te ondersteunen. Sluis 751 maakte een goede start en is nu toe aan verdere professionalisering. Daar is aanvullend budget voor nodig. De punten uit de evaluatie werken we samen met de partners van Sluis 751 uit tot een concreet voorstel.

De Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) voert namens de gemeente veel taken uit op het gebied van publieke gezondheid. De publieke gezondheid richt zich voor een belangrijk deel op preventie en het verminderen van gezondheidsrisico’s. Velsen stemt steeds meer af met huisartsen en de reguliere 1e- en 2e lijn gezondheidszorg voor het uitvoeren van activiteiten. Samen met de GGD en gemeenten uit de Veiligheidsregio stelden we een regionale gezondheidsnota op. Deze nota werkten we uit in een lokale uitvoeringsagenda. In 2024 gaan we verder aan de slag met de uitvoering hiervan.

De participatieraad helpt gemeente en inwoners om vroeg in het beleidsproces in gesprek te gaan met elkaar. Dit gaat over thema’s die de gemeente kiest, maar ook signalen uit de samenleving staan op de agenda. Per onderwerp adviseert de Participatieraad de gemeente over de meest geschikte aanpak. Bijvoorbeeld over met wie zij in gesprek moet gaan en op welke manier dat het beste kan. De rol van de Participatieraad verschilt per thema: soms is deze heel intensief en neemt de participatieraad het voortouw. Andere keren beperkt de rol zich tot een kort advies over het proces.

De gemeente vindt het belangrijk vrijwilligers te ondersteunen en stimuleren in hun werkzaamheden. Stichting Welzijn Velsen organiseert de activiteiten van Vrijwillig Velsen. Ze helpen vrijwilligers aan passende klussen en begeleiden kwetsbare vrijwilligers waar nodig. Ze monitoren en onderhouden de website https://www.vrijwilligvelsen.nl . Dit is het digitale platform voor vrijwilligerswerk in Velsen. Op het gebruiksvriendelijke en makkelijke platform vinden inwoners informatie en krijgen ze advies. Denk hierbij aan onderwerpen als vrijwilligerswerk, trainingen en andere diensten zoals burenhulp. Via de Vrijwilligersacademie kunnen vrijwilligers scholing volgen.

Centrum Mantelzorg Velsen biedt ondersteuning, informatie en advies aan mantelzorgers. Ook bieden zij psychosociale hulpverlening en voorlichting, respijtzorg en praktische hulpverlening. Andere organisaties bieden mantelzorgondersteuning aan specifieke doelgroepen. In 2024 richten we ons op de volgende 3 doelen:

1. Mantelzorgers verlichten in hun zorgtaken.
2. Samen sterk in mantelzorgondersteuning.
3. Bedanken voor de inzet; we organiseren jaarlijks de Dag van de Mantelzorg en mantelzorgers ontvangen ook een waardering van de gemeente.

Eén op de 5 mensen krijgt dementie. Mensen met dementie willen zo lang mogelijk thuis blijven wonen en deelnemen aan de samenleving. De IJmondgemeenten nemen deel in de Dementieketen Midden-Kennemerland. Samen met Alzheimer Nederland Midden Kennemerland en de Dementieketen wisselen we informatie uit, delen we kennis en stemmen we af. De gemeente stimuleert inwoners, bedrijven, verenigingen en organisaties zich actief in te zetten voor mensen met dementie. Zo kunnen zij langer mee blijven doen aan de samenleving.

Alle inwoners met vragen of problemen op het gebied van geldzaken en administratie, wonen, werk, gezondheid, vrijetijdsbesteding en sociale contacten kunnen terecht bij het Sociaal Wijkteam Velsen. Het Sociaal Wijkteam helpt inwoners met kortdurende ondersteuning en het versterken van de eigen kracht en het sociale netwerk. Daarnaast geven de medewerkers informatie over activiteiten in de wijk. Wanneer nodig verwijzen zij mensen door naar specialistische zorg. Inwoners die iets willen betekenen voor hun buurt of voor hun buurtgenoten kunnen ook terecht bij het Sociaal Wijkteam. Zij helpt inwoners met het uitwerken en uitvoeren van hun ideeën. Voor 2024 zetten we verder in op preventief en wijkgericht werken. Dit om hulpvragen sneller te herkennen en tijdig de juiste hulp te bieden Ook zetten we GGZ in de wijk voort in meerdere kernen van Velsen. Hierbij biedt een ggz-expert samen met medewerkers van het Sociaal Wijkteam ondersteuning aan mensen met ggz-problemen. Het doel is de situatie stabiliseren en achteruitgang voorkomen.

Eind 2022 startten we met 1 centrale toegang tot maatschappelijke ondersteuning: het Contactpunt Sociaal Wijkteam Velsen. Hierdoor maken we het voor inwoners zo makkelijk mogelijk om ondersteuning te zoeken. Naast telefonische bereikbaarheid en via de mail, kunnen inwoners ook op werkdagen tussen 9.00 en 13.00 uur binnenlopen bij Sluis 751 in IJmuiden en bij Huis van de Wijk de Stek in Velsen-Noord.

Sluis 751 is een ontmoetingsplek voor alle Velsenaren. Sluis 751 huisvest het Sociaal wijkteam en hun Contactpunt, biedt inloop en indicatievrije dagbesteding GGZ, zorgt voor werkervaringsplaatsen, biedt een veilige plek voor gesprekken over hulpvragen en organiseert onder andere activiteiten die bijdragen aan het vroegtijdig signaleren en/of voorkomen van eenzaamheid. Gecombineerd met de gastvrije horeca biedt Sluis 751 ruimte waar inwoners makkelijk kunnen binnenlopen om elkaar te ontmoeten.

Inwoners moeten terecht kunnen bij een bureau dat klachten en meldingen over discriminatie behandelt, registreert en rapporteert. Bureau Discriminatiezaken Kennemerland voert dit voor Velsen uit. Daarnaast verzorgen zij ook voorlichting en trainingen en geven ze advies en informatie. Zij werken aan het voorkomen, signaleren en bestrijden van discriminatie.

Als regenbooggemeente bevorderen wij de komende jaren de veiligheid, weerbaarheid en sociale acceptatie van lhbtiq+'ers in de samenleving. We hebben de volgende ambities:

1. Een toename van de sociale acceptatie van lhbtiq+ personen onder de inwoners van Velsen. We richten ons hier vooral op jongeren, ouderen en kringen waar dit nog een taboe is.
2. Een afname van vooroordelen, discriminatie, intimidatie en geweld tegen lhbtiq+ personen.
3. Lhbtiq+ personen voelen zich gesteund, veilig en weerbaar op school, op straat, op het werk, in de zorg en thuis, in de sport en in hun eigen sociale kring. Zij kunnen in vrijheid en veiligheid keuzes maken.

De buurtsportcoaches zorgen voor het verbinden van inwoners, organisaties, de buurt, het onderwijs en de zorg. Ze werken samen met sportverenigingen en maatschappelijke partners om jeugd, ouderen en kwetsbare groepen te laten bewegen. Elk jaar evalueren we de activiteiten van onze buurtsportcoaches. De gemeente bekijkt de maatschappelijke effecten en bedoelde resultaten en stelt bij waar dat nodig is. De buurtsportcoaches werken vanuit verschillende organisaties. Vanaf 2024 maken de organisaties samen 1 uitvoeringsplan, zodat het totale sport- en beweegaanbod goed op elkaar aansluit.

Sinds 2020 hebben we een lokaal Sportakkoord. Samen met 35 andere partijen werken we aan een vitale samenleving om zo veel mogelijk inwoners in beweging te krijgen. In 2023 evalueerden we het Sportakkoord en herijkten we deze. In 2024 werken we verder aan de thema's: meer dan sport, sport voor specifieke groepen en het versterken van sportaanbieders. Hierbij zetten we in op het vergroten van het bereik van het lokale sportakkoord, zowel bij partners als bij inwoners. Dit doen we door lokale partners te betrekken en mee te laten denken. Hiervoor richtten we in 2023 een lokaal sportplatform op: de Vitaliteitstafel Velsen. Het Sportakkoord wordt onderdeel van het plan van aanpak voor het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA).

De gemeente is verantwoordelijk voor alle jeugdhulp. We werken voor de specialistische jeugdhulp nauw samen in de regio Zuid-Kennemerland en IJmond. In 2021 stelden we de regiovisie vast. Op basis hiervan startte een regionaal verwervingstraject. Per 1 januari 2023 sloten we meerjarige contracten met 4 samenwerkingsverbanden van jeugdhulpaanbieders (consortia). Zij bieden complexe jeugdhulp. Een aantal andere contracten voor jeugdhulp sluiten we per 1 januari 2024. Gemeenten en consortia borgen de continuïteit en beschikbaarheid van jeugdhulp. Samen met andere partners zorgen we dat de gewenste transformatie in de jeugdhulp plaatsvindt. Met als verwacht resultaat minder jeugdigen die specialistische jeugdhulp krijgen en een daling van de kosten. De implementatie van het nieuwe stelsel en de transformatie vraagt veel aandacht.

Inwoners met vragen over opgroeien en opvoeding kunnen terecht bij het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Het CJG geeft informatie en advies, biedt begeleiding en verwijst indien nodig naar specialistische jeugdhulp.

De Praktijkondersteuners GGZ Jeugd (POH) bieden laagdrempelige GGZ ondersteuning aan kinderen en hun ouders. Door eerder hulp te bieden, verlagen we het aantal jeugdigen dat specialistische jeugdhulp krijgt. De praktijkondersteuners (POH’ers) werken binnen de huisartsenpraktijken. We zetten ons in om het werk van POH’ers binnen huisartsenpraktijken te versterken en het aantal praktijken met een POH te vergroten.

Samen met Beverwijk en Heemskerk schreven we het beleidsplan jeugd IJmond 2023-2027. Regionaal en lokaal werken we samen aan uitdagingen als armoede, welbevinden en mentale gezondheid jeugdigen, complexe scheidingen, nieuwkomers en jeugdstelsel onder druk. Onze gezamenlijke ambitie is: kinderen en jongeren groeien gezond en veilig op, kunnen hun talenten, kennis en vaardigheden ontwikkelen en vinden later een bij hen passende plek in de samenleving.  
Om te werken aan onze ambitie en de uitdagingen kiezen we in het beleidsplan voor focus op 3 onderdelen:

1. Regie voeren, verbinden en versterken
2. Versterken van de sociale basis
3. Structurele participatie van jeugdigen en ouders bij het maken en uitvoeren van beleid.

Binnen de gemeente ontwikkelden we kleinschalige woonvoorzieningen. In kleinschalige woonvormen kunnen kinderen met en zonder gesloten machtiging langer wonen. Zij hoeven niet te verhuizen. Ook niet als hun machtiging wijzigt, of hun zorg-intensiteit varieert. Zo kunnen zij ‘wortelen’ op een vaste plek: wonen en hun leven opbouwen.  

Sinds 2019 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van het Rijks Vaccinatie Programma (RVP). De jeugdgezondheidszorg voert het RVP voor 0 tot 4 jarigen uit. Voor 4 tot 18 jarigen voert de GGD het RVP uit.

De gemeente Velsen biedt jeugdigen en gezinnen vrij toegankelijke training en diverse vormen van ondersteuning om te zorgen dat jeugdigen zo goed en gezond mogelijk opgroeien. Door vroegtijdig versterking te bieden voorkomen we dat problemen verergeren en duurdere hulp nodig is.

Passend onderwijs houdt in dat alle scholen een zorgplicht hebben en dat zij ervoor verantwoordelijk zijn om alle leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben een goede onderwijsplek te bieden. De reguliere en speciale scholen in Velsen werken samen in regionale samenwerkingsverbanden in de IJmond en Zuid-Kennemerland. Met hen voert de gemeente Op Overeenstemmingsgericht Overleg (OOGO). Dit overleg gaat over de plannen voor onderwijs en jeugdhulp en andere gemeenschappelijke thema’s. Ook jeugdhulpaanbieders zijn nauw betrokken bij dit partnerschap. Door kennis van specialistische jeugdhulp toe te voegen aan het onderwijs versterken we het passend onderwijs en voorkomen we schooluitval.

Elke school voor primair en voortgezet onderwijs is verbonden aan een jeugdteam. Het team bestaat uit een Centrum voor Jeugd en gezin (CJG)-coach, een jeugdmaatschappelijkwerker van Socius en een jeugdarts/-verpleegkundige van de GGD. Het doel is problemen zo vroeg mogelijk signaleren en oppakken om erger te voorkomen. In overleg met het kind en de ouders én afhankelijk van de hulpvraag bepaalt het jeugdteam welke deskundigheid wordt ingezet. In 2024 kijken we hoe we deze kernteams het beste kunnen aansluiten op het onderwijs, het jeugdhulpstelsel en andere voorzieningen voor ouders en jeugdigen.

Kinderen die voor het eerst in Nederland zijn en de taal nog niet beheersen, kunnen de taal leren op de Internationale Taalklas (ITK) voor het basis onderwijs of de Internationale Schakelklas (ISK) voor het voorgezet onderwijs. Kinderen blijven gemiddeld 40 weken op de ITK of ISK en stromen daarna naar het regulier basis- of voortgezet onderwijs.
Velsen heeft een dekkend aanbod Voor- en vroegschoolse educatie (VVE). Het doel daarvan is het voorkomen en bestrijden van (taal)achterstanden bij kinderen en hen mede daardoor een zo goed mogelijke startpositie te bieden binnen het onderwijs. Jonge kinderen met een risico op taalachterstand worden vroegtijdig gesignaleerd en krijgen een effectief voorschools aanbod.

Telstar Thuis in de Wijk organiseert Playing for succes. Dit programma is voor leerlingen uit de bovenbouw van de basisschool en voor brugklasleerlingen van het Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs (VMBO)-die een leerachterstand opliepen en een steuntje in de rug kunnen gebruiken. In een inspirerende omgeving zoals het Telstar Stadion ontmoeten leerlingen de voetbalspelers en werken zij aan het verbeteren van hun leerprestaties en het vergroten van hun zelfvertrouwen. Het doel is de leerlingen te laten ervaren dat leren leuk is. Jaarlijks doen ongeveer 120 tot 150 leerlingen uit IJmond mee aan Playing for Succes. Het programma duurt ongeveer 10 weken.

Leerlingen die moeite hebben met de overstap van het primair onderwijs naar het voortgezet onderwijs kunnen ondersteuning krijgen van een vrijwilliger van School ’s cool. De begeleiding van een thuismentor duurt ongeveer 1,5 jaar. Jaarlijks doen ongeveer 30-40 leerlingen uit Velsen mee aan School ’s cool.

Verzuim of dreigend verzuim is vaak een signaal voor dieperliggende problematiek. De leerplichtambtenaren zoeken in de 1e plaats naar oplossingen om het verzuim te stoppen. Pas in 2e instantie gaat het om handhaven. De leerplichtambtenaren werken samen met de scholen, jeugdhulpverleningsinstanties, politie en het Openbaar Ministerie.

Een belangrijk punt van aandacht is het behalen van een startkwalificatie. In de samenwerkingsregio voor de leer- en kwalificatieplicht Midden- en Zuid-Kennemerland werken we aan het verminderen van het aantal voortijdige schoolverlaters. Binnen Velsen zetten we hiervoor een leerplichtambtenaar in. Die richt zich specifiek op de kwalificatieplicht in het Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO). Voor deze schoolverlaters bieden we een gerichte activerende aanpak om hen te begeleiden naar de toekomst.