Voor de beoordeling van de financiële positie is het van belang te kijken naar het structurele evenwicht en de robuustheid van de begroting. Een begroting waarvan de structurele baten hoger zijn dan de structurele lasten is beter in staat om in de toekomst tegenvallers op te vangen.
Structurele baten zijn bijvoorbeeld de Algemene uitkering uit het gemeentefonds en de eigen belastinginkomsten. Structurele lasten zijn bijvoorbeeld personeelslasten, kapitaallasten en bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen. Reserve mutaties zijn vrijwel allemaal incidenteel, met uitzondering van de onttrekking aan de reserve Kapitaallasten.
Tabel: Exploitatieruimte
(Bedragen x € 1.000) | |||||||
Omschrijving | Rekening 2022 | Begroting | Begroting | Begroting 2025 | Begroting | Begroting | |
A | Totale structurele lasten | 206.551 | 190.975 | 232.548 | 221.112 | 221.120 | 220.944 |
B | Totale structurele baten | 218.655 | 194.323 | 232.002 | 225.419 | 213.606 | 212.213 |
C | Totale structurele toevoegingen aan reserves | 350 | 279 | 872 | 864 | 664 | 574 |
D | Totale structurele onttrekkingen aan reserves | 3.160 | 702 | 2.996 | 3.033 | 2.039 | 1.897 |
E | Totale baten, exclusief mutaties reserves | 232.791 | 193.780 | 229.282 | 222.386 | 211.567 | 210.316 |
Structurele exploitatieruimte ((B-A)+(D-C))/(E) x 100% | 6,41 | 1,95 | 0,69 | 2,91 | -2,90 | -3,52 | |
Dit kengetal geeft aan hoe groot de structurele exploitatieruimte is. Een positief percentage betekent dat de structurele baten meer dan toereikend zijn om de structurele lasten te dekken en er ruimte is om tegenvallers op te vangen. De structurele exploitatieruimte is voor de jaren 2024 en 2025 positief, omdat het financieel beeld positief is voor 2024 en 2025. Voor de jaren 2026 en 2027 is door de daling van de Algemene uitkering het financiële beeld negatief. Dit betekent dat de structurele exploitatieruimte voor 2026 en 2027 ook negatief is. Voor Velsen is voor de jaren 2024 en 2025 categorie A en voor de jaren 2026 en 2027 categorie C van toepassing.