In het verleden zijn regelmatig garantstellingen geweest voor leningen aan derden. Met het oog op de financiële risico’s die de gemeente hierbij loopt, wordt terughoudend omgegaan met het honoreren van deze aanvragen. Alleen als het maatschappelijk belang ermee gediend is en er voldoende zekerheden gesteld worden, wordt een garantie verleend. Het risico dat de gemeente loopt bij deze garantstellingen is meegenomen in de berekening van ons weerstandsvermogen.
Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW)
De gemeente staat via de WSW garant voor de geldleningen van een aantal woningbouwverenigingen. De laatste jaren is de WSW de nadruk gaan leggen op het controleren van het risico. In de jaarrekening van de WSW is dit als volgt aangeven: wat we doen, doen we goed. Tevens werkt de WSW aan de verdere optimalisering van het primaire proces van het vaststellen van de risicoscore en het borgingsplafond. Met ingang van 1 augustus 2021 is er een nieuwe verdeelsleutel waardoor het risico voor de gemeente op termijn kleiner wordt.
Als achtervanger is de gemeente verplicht om renteloze leningen te verstrekken aan het waarborgfonds als die in liquiditeitsproblemen komt door een te laag fondsvermogen.
Waarborgfonds Eigen Woningbouw (WEW)
De gemeente fungeert als achtervang bij Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW). Het WEW biedt via de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) aan de geldgevers zekerheid voor het geval de hypotheekgever niet aan zijn financiële verplichtingen voldoet. Geldgevers kunnen het WEW aanspreken voor de restschuld bij gedwongen verkoop. De achtervangfunctie van de gemeente geldt alleen voor hypotheken die tot 1 januari 2011 zijn afgesloten, daarna is sprake van 100% achtervang van het rijk. Hierdoor neemt de achtervangpositie jaarlijks verder af.
Hypotheken
De hypotheken zijn ontstaan ten tijde van de gemeentegaranties. Jaarlijks krijgt de gemeente Velsen van de hypotheekverstrekkers een overzicht van de nog openstaande hypotheken. Deze hebben een aflopend karakter.
Gewaarborgde leningen
Deze borgstellingen houden een risico in. De grootste borgstelling is de borgstelling van Zeehaven IJmuiden. Deze borg loopt van 31 maart 2018 tot 31 december 2023. In 2018 is de borgstelling verlaagd van € 15 miljoen naar € 9 miljoen. Zeehaven IJmuiden heeft verzocht de borgstelling te verlengen tot 31 december 2028 voor € 5 miljoen, waardoor het risico kleiner wordt. De raad zal daar een besluit over nemen. De gemeente Velsen is in het verleden, in het kader van borging, overeenkomsten aangegaan.